Een andere wijze van werken en verantwoordelijkheid nemen, vraagt om de juiste afwegingen en gesprekken. Hier ligt zowel een collectieve als een individuele uitdaging. Hoe de historische wijze van samenwerken en afhankelijkheid te veranderen? Hoe de gangmakers te vinden en hoe vervolgens met hun enthousiasme en gedrevenheid de rest te motiveren? Wilt u aan de slag met zelfsturende teams? Of wilt u onderzoeken of zelfsturing – in welke vorm dan ook – past bij uw organisatie? Ik bied u drie tips die u in de startfase kunnen helpen.

Drie tips waarmee u van start kan met zelfsturing

Ga op bezoek

Het is belangrijk dat de leiding van de organisatie zich goed realiseert waar het aan begint. Om zich voor te bereiden en een beeld te krijgen, is verstandig dat de top bezoeken brengt aan andere organisaties. Belangrijk bij dit bezoek is, niet alleen te kijken naar hoe de andere organisatie het doet, maar vooral te onderzoeken waarom het zo wordt gedaan. Juist de waaromvraag geeft meer informatie over achterliggende ideeën, waarden en overtuigingen die ertoe hebben bijgedragen om tot zelfsturing over te gaan.

Sommige organisaties nemen ook echt de tijd hiervoor. Zij creëren een soort werkgroep die op onderzoek uitgaat, verschillende bezoeken aflegt en allerlei ideeën voor de organisatie opdoet en de organisatie hier ook in meeneemt.

Past het bij het doel van de organisatie?

Iedereen wil teams die ondernemerschap tonen, die zelforganiserend zijn, de kwaliteit van de uitvoering op een hoog peil brengen en houden, verantwoordelijkheid pakken als het even tegenzit en onderling spanningen en conflicten constructief weten op te lossen.

Belangrijk is dat goed wordt gekeken of het concept van zelfsturende teams past bij de waarden en strategie van de organisatie. Het gaat immers niet zomaar om een besturingsinstrument maar om een wezenlijk andere manier van organiseren.

Dat andere organisaties in de sector zelforganiserend werken, is op zichzelf dus niet voldoende!

Zorg voor een visietraject: waarom?

Veel organisaties houden uitgebreide sessies met management en medewerkers om hun visie te ontwikkelen. Juist dit proces van onderzoek, inspiratie opdoen (veelal bij experts in het vak en andere organisaties) werkt enorm verbindend en creëert energie. De visie vormt dan ook echt een vertrekpunt. Er zijn ook organisaties, bijvoorbeeld bij de gehandicaptenzorg, die de klant en directe verwanten erbij betrekken. Dat is dan echt ‘praten met’, in plaats van ‘praten over’. Zeker in de zorg creëert het een andere relatie en een manier om – op basis van gelijkheid – betekenis te geven.

Filosofie van de eigen weg

Onze filosofie is dat zelfsturing een veranderingsproces is, die uit de organisatie zelf vorm krijgt. Elke organisatie heeft haar eigen weg. Natuurlijk zijn er ‘best practices’ en logische stappen die te zetten zijn. Uiteindelijk ontvouwt het proces zich op een unieke manier die past bij waar de organisatie nu staat, de geschiedenis die ze met zich meedraagt en de potentie die ze heeft.